Ustawa o systemie oświaty z 1991 r. nałożyła na szkoły obowiązek tworzenia wewnątrzszkolnych zasad oceniania (tzw. WSO). Zgodnie z nowymi zasadami wewnątrzszkolny system oceniania...
Przeczytaj także bluzki damskie sklep. Warto!
Ustawa o systemie oświaty z 1991 r. nałożyła na szkoły obowiązek tworzenia wewnątrzszkolnych zasad oceniania (tzw. WSO), które zgodnie z rozporządzeniem mają na celu:
* informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz postępach w tym zakresie,
* udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju,
* wdrażanie do systematycznej samokontroli i samooceny pracy,
* motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu,
* dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia.
Pułapki oceniania wewnątrzszkolnego
Zasady oceniania w szkole miały wprowadzić przejrzystość procedur i kryteriów oceniania. Tymczasem niektórzy nauczyciele odebrali je jako utrudnienie w pracy, bo ich opracowywanie jest czasochłonne i wymaga konsekwencji w działaniu. Nadal zbyt często są utożsamiane ze sprawdzaniem wyników nauczania, prowadzonym w celu wystawiania stopni i świadectw. Dla wielu nauczycieli ocenianie jest wciąż jednoznaczne wyłącznie z prostymi operacjami statystycznymi – ustalaniem średniej.
Idąc za przykładem swoich nauczycieli, podobnie postępują uczniowie – brak informacji zwrotnej uzupełniającej stopień powoduje, że swoje osiągnięcia mierzą jedynie cyferkami.
Słabość procesu oceniania przejawia się także w niesystematyczności sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. Przed końcem semestru lub roku szkolnego zaobserwować można gwałtowny wzrost liczby stopni w dziennikach. Nauczyciele nierzadko wykorzystują w tym celu różnego rodzaju testy wybrane na chybił trafił.
Na dodatek w tym właśnie okresie nauczyciele zwykle zmieniają obowiązujące dotychczas reguły gry – stają się bardziej liberalni lub rygorystyczni w zależności od subiektywnego emocjonalnego stosunku do ucznia. Nijak się to ma do planowania procesu dydaktycznego, który w swojej istocie dotyczyć powinien również tego, co, kiedy i w jaki sposób będzie oceniane.
Wewnątrzszkolny a przedmiotowy system oceniania
Zasady oceniania w szkole, tzw. wewnątrzszkolny system oceniania jako dokument, z założenia nie może być zbyt szczegółowy. Opisuje filozofię oceniania, do której muszą odnosić się zasady przedmiotowe, dlatego te ostatnie ograniczają się w swej treści i strukturze do tego, co jest swoiste w nauczaniu danego przedmiotu i nie zawierają uregulowań ogólnych, ponadprzedmiotowych.
Tworzenie systemu oceniania nie jest jednorazowym aktem, ale długotrwałym procesem, w który zaangażowane powinny być wszystkie strony dialogu pedagogicznego: nauczyciele, uczniowie oraz ich rodzice. Poprzedzić go należy refleksją o tym, co powinno być oceniane i w jaki sposób. Warto też zapytać, jak rodzice i uczniowie chcą być informowani o bieżących osiągnięciach.
Zebrane informacje pozwolą na wyznaczenie obszarów aktywności podlegających ocenie i ustalenie zasad oraz kryteriów oceny. Zarówno uczniowie jak i ich rodzice muszą nie tylko poznać procedury sprawdzania i oceniania, ale także powinni być przygotowani do wspólnej z nauczycielami interpretacji wyników.
Tworzenie przedmiotowego systemu oceniania
Każdy przedmiotowy system oceniania powinien w swej strukturze zawierać:
* opis wiadomości i umiejętności, które uczeń nabywa w toku kształcenia,
* wymagania edukacyjne,
* kryteria oceniania obszarów podlegających sprawdzaniu,
* zasady określające sposoby informowania uczniów i rodziców o wynikach,
* prawa przysługujące uczniowi w procesie oceniania.
Szczególnie istotne są właściwie sformułowane wymagania edukacyjne, stanowiące podstawę do sprawdzenia stopnia opanowania przez uczniów wiadomości i umiejętności. Stąd tak ważne jest, aby system oceniania w szkole funkcjonował jak najlepiej i dlatego ocenianiu nieustannie towarzyszyć musi pedagogiczna refleksja oraz świadomość celów, a wymagania edukacyjne powinny uwzględniać rzeczywisty poziom osiągnięć uczniów określony w wyniku diagnozy wstępnej i bieżącej ewaluacji.
Co zatem powinni zrobić ci, którzy podejmą trud opracowania przedmiotowego systemu oceniania?